Lato to czas podróży, beztroskich zabaw nad morzem, jeziorem, górskich wędrówek, wypoczynku pod żaglami czy na rowerze. Niestety to również okres, w którym zdarza się najwięcej wypadków, urazów. Dlatego tak ważna jest wiedza na temat udzielania pierwszej pomocy i zachowania w miejscu wypadku.
Pierwsza pomoc to nasz obowiązek
Oczywiście nikt z nas nie chce myśleć o nieszczęśliwych zdarzeniach, ryzyku, wypadkach. I tak naprawdę nie chodzi o to, aby zadręczać się obawami i lękami. Niemniej jednak pierwsza pomoc, reakcja na wypadek, ratowanie jego uczestników to nasz obowiązek, zarówno moralny, jak i prawny.
Zgodnie z definicją przez pierwszą pomoc rozumie się ogół czynności podjętych dla ratowania osób w stanie nagłego zagrożenia życia i zdrowia. Polega on na tym, że w krótkim czasie może dojść do pogorszenia stanu zdrowia, łącznie z zagrożeniem życia. Dlatego konieczne jest podjęcie natychmiastowych czynności medycznych, ratunkowych. Przepisy prawa polskiego (Ustawa o Państwowym Ratownictwie Medycznym, Kodeks Karny) nakładają na świadków zdarzenia obowiązek:
• powiadomienia pogotowia ratunkowego lub innych służb ratowniczych (straż pożarna, policja),
• udzielenia pierwszej pomocy poszkodowanemu.
Jak zachować się na miejscu zdarzenia
Widząc osobę w stanie nagłego zdarzenia zdrowotnego należy oczywiście powiadomić odpowiednie służby. Możemy zadzwonić na pogotowie ratunkowe – 999 albo na międzynarodowy numer alarmowy – 112 (Centrum Powiadamiania Ratunkowego). Naszym obowiązkiem jest pozostanie przy poszkodowanej osobie aż do przyjazdu powiadomionych służb. W razie konieczności udzielamy również pierwszej pomocy np. przez resuscytację. Dlatego właśnie tak istotna jest znajomość technik ratowania życia. Na pewno warto zapoznać się z informacjami oraz instrukcjami, które można bez trudu znaleźć w internecie np.: http://www.mp.pl/pacjent/pierwsza_pomoc albo www.pierwszapomoc.net.pl/
Należy także pamiętać, że zawsze w miejscu wypadku mamy prawo zadbać również o własne bezpieczeństwo, które jest priorytetem. Oznacza to, że czekamy na odpowiednie służby w sytuacjach, w których istniej ryzyko np. skażenia chemicznego, porażenia prądem elektrycznym, pożaru, w miejscu przestępstwa, katastrofy budowlanej. Pamiętajmy również o tym, aby w miarę możliwości używać rękawiczek jednorazowych, maseczek itp., czyli akcesoriów, które zabezpieczają ratownika przez ewentualnym zakażeniem
Wiedza niezbędna na miejscu wypadku
Na pewno każdy z nas powinien wiedzieć, jak wykonać ratunkowy masaż, nie jest on wbrew obawom trudny i wymagający. Podstawy ratowania życia prezentuje np. ten film instruktażowy – RKO Hands-Only opracowany przez American Heart Association.
Warto również zapamiętać zasady oceny stanu poszkodowanego, co może oszczędzić czas po przyjeździe służb medycznych ratujących zdrowie i życie poszkodowanych:
Ocena stanu – ABCD
A – airway – Sprawdź, czy drogi oddechowe są drożne, jeżeli nie, udrożnij.
B – breathing – Sprawdź, czy poszkodowany oddycha i jak (ile oddechów na minutę); jeśli nie oddycha, podejmij resuscytacje.
C – circulation – Oceń, czy nie ma krwawień zewnętrznych, jeżeli są, zatamuj je. Sprawdź kolor i temperaturę skóry poszkodowanego i zapewnij mu komfort termiczny.
D – disability – Oceń stan przytomności poszkodowanego, zadając mu proste pytania, zbierz wywiad SAMPLE.
Wywiad SAMPLE
S – symptomy – Zapytaj, co się stało i jakie dolegliwości ma poszkodowany.
A – alergie – Zapytaj, czy poszkodowany jest na coś uczulony.
M – medykamenty – Zapytaj, czy poszkodowany przyjmuje stale jakieś lekarstwa; postaraj się zanotować te informacje.
P – poprzednia historia – Zapytaj, czy poszkodowany choruje przewlekle.
L – lunch – Zapytaj, kiedy poszkodowany jadł ostatni posiłek.
E – ewentualnie – Zapytaj, czy poszkodowany pamięta okoliczności zdarzenia.
Jeżeli poszkodowany jest nieprzytomny, postaraj się uzyskać te informacje od rodziny; ewentualnie poszukaj, czy poszkodowany ma identyfikatory medyczne (np. bransoletka z informacją o cukrzycy, padaczce itp.).
Można śmiało powiedzieć, że poznanie zasad i technik udzielania pierwszej pomocy to nasz dobrze pojęty obowiązek. Warto zaangażować w naukę tychże zasad rodzinę, przyjaciół. Rozsądnie spakowani, nastawieni na udany wypoczynek i wyposażeni w tak istotną wiedzę, możemy spokojnie wyruszać na wakacyjne eskapady.
Zdjęcia: shutterstock, pierwszapomoc.net.pl, planszedydaktyczne.pl, dailypost.in, summitems.org
