Dieta, zdrowe odżywianie, odchudzanie to tematy niezwykle popularne. Wciąż czytamy o tym jak schudnąć na sylwestra, lato czy przed ślubem. Znajdziemy wiele informacji dotyczących skutecznych diet, ćwiczeń i zabiegów, które mają poprawić (czytaj – wyszczuplić) sylwetkę. Z jednej strony jest to zdrowy i wskazany kierunek, ale ciemną stroną tej mody i pędu do doskonałości są zaburzenia odżywiania.
Zaburzenia odżywiania
Kult młodości, szczupłej i nienagannej sylwetki to jedna z głównych przyczyn zaburzeń odżywiania, choć oczywiście jest to duże uproszczenie, ponieważ zaburzenia te mają podłoże psychiczne, a presja kolorowych magazynów czy grupy rówieśniczej może jedynie wzmacniać np. niskie poczucie wartości. Zagrożenie jest tym poważniejsze, że problem dotyczy przeważnie młodych osób, niestety coraz młodszych, choć oczywiście anoreksja, bulimia może dotknąć także dorosłych.
Wśród głównych zaburzeń wyszczególnionych przez Międzynarodową Klasyfikację Chorób (ICD-10) oraz Klasyfikację Zaburzeń Psychicznych (F50) są:
• anoreksja, czyli jadłowstręt psychiczny (anorexia nervosa),
• żarłoczność psychiczna, czyli bulimia,
• przejadanie się w reakcji na sytuacje stresowe,
• wymioty wywołane czynnikami psychologicznymi,
• inne zaburzenia, np. spożywanie rzeczy nieprzeznaczonych do jedzenia,
• ortoreksja, czyli przywiązywanie nadmiernej wagi do jakości pokarmów, chorobliwa, obsesyjna koncentracja na tzw. zdrowym odżywianiu, kosztem wartości i kompleksowości diety. Zaburzenia wynika również z potrzeby nadmiernego kontrolowania życia.
Niebezpieczne problemy z odżywianiem
Warto mieć na uwadze, że zaburzenia odżywiania nie są jedynie problemem natury dietetycznej czy estetycznej. Nie od dziś wiadomo, że np. anoreksja jest chorobą zagrażającą życiu, która może w skrajnych przypadkach doprowadzić do całkowitego wycieńczenia organizmu. Niestety większość zaburzeń tego typu stanowi wielkie wyzwanie dla medycyny (dla wszystkich dziedzin, łącznie z psychiatrią) i dla psychoterapeutów. Bulimia, anoreksja itp. mają negatywny wpływ na funkcjonowanie całego organizmu, często idą w parze z depresją, nerwicą czy zaburzeniami lekowymi. Dodatkowym utrudnieniem jest fakt, że wiele osób (w większości są to kobiety, dziewczynki) dotkniętych tym problemem nie chce go dostrzegać, nie chce się leczyć, a presja bycia szczupłym i pięknym działa praktycznie cały czas.
Troskliwa obecność i zapobieganie
Biorąc pod uwagę, iż zaburzenia z reguły dotyczy młodych osób, nawet w wieku wczesnonastoletnim (chorują 11-12 letnie dziewczynki), ogromna odpowiedzialność spoczywa na rodzicach, opiekunach i wychowawcach. Niestety bardzo często problem jest dostrzegany dopiero przy znacznym spadku wagi chorej. Warto zwrócić uwagę na to co, kiedy i jak jedzą nastolatki, czy nie wychodzą po każdym posiłku do łazienki (wymioty u osób z bulimią). Pamiętajmy, że zaburzenia odżywiania to zawsze problem o głębszym podłożu, dlatego tak ważna jest rozmowa, porozumienie i czas poświęcany dzieciom w każdym wieku.
Zdjęcia: Shutterstock