Takie zwykłe, swojskie, cierpkie, niezbyt efektowne, a są prawdziwą skarbnicą witamin, ich działanie prozdrowotne jest wręcz nie do przecenienia. Porzeczki, szczególnie czarne, powinny znaleźć stałe miejsce w naszym jadłospisie, zwłaszcza teraz – kiedy jest na nie sezon.
Czarne porzeczki i ich właściwości zdrowotne
Nie bez powodu już nasze prababcie używały czarnych porzeczek do leczenia wielu dolegliwości, np. przeziębień, problemów z górnymi drogami oddechowymi czy reumatyzmem. Koiły nimi również bolesne miejsca po ukąszeniach owadów.
Czarne porzeczki – skarbnica witamin, antyoksydantów, minerałów
Największym atutem czarnych porzeczek jest bardzo wysoka zawartość witaminy C – w 100 g znajduje się 181 mg witaminy C, co pokrywa prawie 260% dziennego zapotrzebowania. Stąd też zastosowanie soku z czarnej porzeczki przy leczeniu infekcji przeziębieniowych.
Niemniej istotny jest fakt, że czarna porzeczka stanowi cenne źródło antyoksydantów. Zawiera m.in. flawonoidy hamujące rozwój toksycznych związków odpowiedzialnych m.in. za choroby nowotworowe czy procesy starzenia. Flawonoidy wspierają też obniżanie poziomu złego cholesterolu, dzięki czemu zapobiegają miażdżycy i nadciśnieniu. Sprzyja temu również wysoka zawartość błonnika w czarnych porzeczkach. Flawonoidy, którym zawdzięczamy dobroczynne działanie porzeczek, to katechina, epikatechina, procyjanidyny, kempferol i myricetyna. Taki skład działa oczyszczająco, detoksykująco wiążąc metale ciężkie i usuwając je z organizmu.
Czarne porzeczki zawierają także:
- antocyjany – są to substancje antybakteryjne znajdujące się w skórce czarnej porzeczki, warto wiedzieć, że poradzą one sobie nawet z groźną bakterią E.coli,
- rutynę – poprawia wchłanianie witaminy C, znana jest też z właściwości uszczelniających i wzmacniających naczynia krwionośne (zalecana m.in. w leczeniu i profilaktyce żylaków),
- kwercetynę – działa moczopędnie i oczyszcza drogi moczowe,
- kwasy fenolowe – działają przeciwzakrzepowo, przeciwzawałowo i przeciwzapalnie, a także bakteriobójczo i antygrzybicznie.
Warto docenić także dobroczynny wpływ czarnych porzeczek na oczy i wzrok. Są bowiem źródłem witaminy A, znanej z działania profilaktycznego wielu chorób oczu i narządu wzroku, m.in. zaćmy.
Czarna porzeczka – wartości odżywcze, kalorie w 100 g:
Wartość energetyczna – 63 kcal
Białko ogółem – 1.4 g
Tłuszcz – 0.41 g
Węglowodany – 15.38 g (z czego tylko 7% to cukry proste)
Minerały
Wapń – 55 mg
Żelazo – 1.54 mg
Magnez – 24 mg
Fosfor – 59 mg
Potas – 322 mg
Sód – 2 mg
Cynk – 0.27 mg
Witaminy
Witamina C – 181 mg
Tiamina – 0.050 mg
Ryboflawina – 0.050 mg
Niacyna – 0.300 mg
Witamina B6 – 0.066 mg
Witamina A – 230 IU
Witamina E – 1 mg
Źródło danych: USDA National Nutrient Database for Standard Reference
Czerwone porzeczki – dla zdrowia i urody
Czerwone owoce porzeczek słyną nie tylko z działania prozdrowotnego, ale także z właściwości pielęgnacyjnych. Pomagają kontrolować poziom cukru i cholesterolu. Warto docenić także skuteczność w łagodzeniu bólu menstruacyjnego. Sprawdzają się w pielęgnacji cery tłustej i trądzikowej – działają antybakteryjnie i tonizująco.
Czerwone porzeczki – właściwości zdrowotne
- obniżają ciśnienie i poziom cholesterolu, ponieważ zawierają dużo potasu (275 mg w 100 g), witaminy PP oraz antyoksydanty usuwające wolne rodniki,
- pomagają przy zaburzeniach żołądkowo-jelitowych – zawierają pektyny (rozpuszczalny błonnik), które wspierają prawidłową pracę jelit, mikroflorę jelitową i perystaltykę, ponadto usuwają z jelit toksyczne substancje, działają antybakteryjnie,
- stymulują odporność – dzięki wysokiej zawartości witaminy C, która działa ochronnie i przeciwutleniająco,
- wspomagają profilaktykę nowotworów – zapobiegają namnażaniu się komórek nowotworowych,
- pomagają w leczeniu infekcji dróg oddechowych, przeziębień, anginy czy grypy,
- wspomagają pracę układu moczowego,dzięki działaniu moczopędnemu, zapobiegają też powstawaniu kamieni nerkowych,
- łagodzą bóle menstruacyjne – dzięki zawartości polifenoli, głównie kwasu elagowego o właściwościach uspokajających i przeciwbólowych.
Czerwone porzeczki – wartości odżywcze, kalorie w 100 g:
Wartość energetyczna – 65 kcal
Białko ogółem – 1.4 g
Tłuszcz – 0.20 g
Węglowodany – 13.80 g (cukier 7.37)
Błonnik – 4.3
Minerały
Wapń – 33 mg
Żelazo – 1.00 mg
Magnez – 13 mg
Fosfor – 44 mg
Potas – 275 mg
Sód – 1 mg
Cynk – 0.23 mg
Witaminy
Witamina C – 41 mg
Tiamina – 0.040 mg
Ryboflawina – 0.050 mg
Niacyna (PP, B3) – 0.100 mg
Witamina B6 – 0.070 mg
Kwas foliowy – 8 μg
Witamina A – 42 IU
Witamina E – 0.10 mg
Witamina K – 11.0 μg
Źródło danych: USDA National Nutrient Database for Standard Reference
Białe porzeczki – smaczne i zdrowe
Białe porzeczki są odmianą czerwonych, ale nie zawierają barwników, dzięki czemu są bezpieczniejsze dla osób z alergią. Nie są aż tak bogate w przeciwutleniacze jak czarne, ale zawierają dużo pektyn, co docenia się również przy robieniu przetworów (mają właściwości żelujące).
Białe porzeczki są źródłem witaminy C, A, E, z grupy B oraz minerałów, takich jak fosfor, potas, sód, magnez, żelazo, potas, sód, kobalt, molibden. Dzięki temu mają pozytywny wpływ na zdrowie w zakresie:
- profilaktyki zawału serca, udaru, miażdżycy tętnic,
- działania układu odpornościowego,
- regeneracji komórek w organizmie,
- ochrony przed szkodliwym działaniem dymu tytoniowego,
- wsparcia prawidłowego funkcjonowania mózgu,
- ochrony przed szkodliwym działaniem stresu,
- działania moczopędnego.
Zdjęcia: pixabay.com
