Dla wielu osób sformułowanie „stomia” brzmi obco, z kolei ci, którzy znają znaczenie tego słowa, starają się nie myśleć o problemach zdrowotnych, które się z nim wiążą. Oczywiście są to praktycznie zawsze poważne dolegliwości i schorzenia, niemniej jednak należy pamiętać, że najbardziej obawiamy się zawsze tego, czego nie znamy. Urostomia to jeden z zabiegów operacyjnych dotyczący dróg moczowych.
Czym jest stomia
Na wstępie warto na pewno wyjaśnić czym jest stomia. Otóż jest to przetoka wyłaniana w trakcje zabiegu operacyjnego, przez którą odprowadzane są zbędne substancje wydalane z organizmu (kał, mocz). Wspomniana powyżej urostomia to zabieg przeprowadzany w obrębie dróg moczowych. Kolostomia to operacja na jelicie grubym, natomiast ileostomia przeprowadzana jest na jelicie cienkim.
Urostomia – zabieg, przyczyny
W tym wpisie skoncentruję się na urostomii, która ma na celu umożliwienie wydalenia moczu właśnie poprzez stomię, kiedy zachodzi konieczność usunięcia części dróg moczowych (na skutek choroby albo uszkodzenia). Stomia może mieć charakter stały albo czasowy. W praktyce wykonuje się następujące rodzaje urostomii:
• stomia wytworzona z jelita cienkiego wykonywana zdecydowanie częściej, w sytuacjach kiedy konieczne jest usunięcie pęcherza moczowego,
• uretostomia – polega na wyprowadzeniu jednego albo dwóch moczowodów na zewnątrz, przez powierzchnię brzucha. Z reguły jest to zabieg wykonywany jako stomia czasowa u dzieci.
Jeśli chodzi o przyczyny konieczności wyłonienia stomii są to m.in.:
• rak okrężnicy, pęcherza moczowego lub odbytnicy
• choroby dziedziczne
• wady wrodzone
• penetrujące rany i inne urazy brzucha
• rozszczep kręgosłupa lub inne nieprawidłowości anatomiczne
• niedrożność moczowodu
Należy mieć na uwadze, że po takim zabiegu mocz jest odprowadzany w sposób niekontrolowany, na bieżąco, dlatego niezbędnym elementem są specjalne worki stomijne wyposażone w kraniki do opróżniania w ciągu dnia.
Opieka i wskazówki dla pacjentów ze stomią
Ze względu na charakter zabiegu oraz istotne zmiany w życiu pacjenta niezwykle ważna jest wiedza i opieka ze strony lekarza oraz pielęgniarki stomijnej. Pomoc ta polega np. na dobraniu odpowiednich produktów i sprzętu stomijnego, obejmuje też próbki, które zapewnią optymalne dopasowanie do potrzeb pacjenta. Na stronie producenta sprzętu znajdziemy również bardzo istotne porady dotyczące diety po urostomii. Pamiętajmy o tym, iż zapach moczu jest ściśle związany z tym co spożywamy. Zgodnie z zaleceniami należy pić co najmniej 1,5 itra wody oraz innych płynów, a także ograniczyć niektóre pokarmy, które mogą powodować nieprzyjemny zapcha moczu, są to np.:
• szparagi
• ryby
• jaja
• alkohol
• warzywa kapustne,
• sery (niektóre rodzaje)
• gotowana fasola
• cebula
Są też takie pokarmy, które neutralizują zapach, dlatego warto wzbogacić dietę o:
• sok żurawinowy
• maślankę
• natkę pietruszki
• jogurt
Zdjęcia: convatec.pl, shutterstock